Sürtünmeli Sarkaç İzolatörler (Friction Pendulum Bearing) yapının taşıyıcı sistemleri arasına yerleştirilen cihazlardır. Bu cihazlar, yapının salınım periyodunu artırarak yıkıcı özellik taşıyan kritik bölgeden uzaklaşmasını ve yatay deprem kuvvetlerinden minimum şekilde etkilenmesini temin eder. İzolatöre gelen yatay kuvvetler statik sürtünme kuvvetini aşar ise alt ve üst plakalar arasında yer alan çelik küre konkav şekilde üretilmiş olan alt plakanın üzerinde kaymaya başlar. Aktif hale geçen izolatör, üzerindeki yapının sarkaç misali küçük salınımlar yapmasını sağlar. Oluşan dinamik sürtünme kuvveti ile izolatörün konkav geometrisi deprem enerjisinin sönümlenmesini sağlar. Sismik izolatörler (deprem izolatörleri) deprem anında yapıya aktarılan dinamik kuvvetleri ve buna bağlı deplasmanları %80 - %90 oranında azaltmakta ve yapıyı deprem kuvvetlerine karşı izole etmektedir. Sürtünmeli Sarkaç İzolatörler, büyük şiddetteki depremlere karşı güvenle kullanılabilecek şekilde tasarlanmakta ve üretilmektedir.

Salınım periyodu kütleden bağımsız olup sadece içbükey yüzeyin eğrilik yarıçapına bağlıdır. Yapının izolasyonlu periyodu sadece bu parametreye bağlı olduğundan deprem sırasında yapıya etkiyebilecek burulma etkileri de engellenmiş olur. Bu özellik diğer alternatif izolatörlerde bulunmayıp Sürtünmeli Sarkaç İzolatörleri teknik açıdan çok üstün kılmaktadır. İzolatörlerin statik sürtünme kuvveti aşıldığında izolasyonlu periyot aktif hale gelmektedir.

Sürtünmeli Sarkaç İzolatörlerin Tasarım Kriterleri

Uygulama yerindeki zemin özellikleri, deprem büyüklükleri ve üst yapının özellikleri dikkate alınarak Sürtünmeli Sarkaç İzolatörün;

• Periyodu
• Düşey yük taşıma kapasitesi
• Deplasman kapasitesi
• Enerji sönümleme kapasitesi
• Rijitlik katsayısı
• Sürtünme değerleri

gibi teknik özellikleri belirlenmekte ve üretimi takiben her izolatör gerçek yük ve deprem büyüklüğü tatbik edilerek ilgili standartlara göre test edilmektedir.

• Mevcut yapıların depreme karşı güçlendirilmesi
• Köprüler ve viyadükler
• Hastaneler
• Kültürel ve tarihi binalar, müzeler
• Konutlar
• Enerji tankları ve endüstri yapıları
• Havaalanları
• Stadyumlar
• Okul binaları
• Kamu binaları

• Kompakt yapısal özelliklerden dolayı montajı kolaydır.
• Atmosferik ve çevre şartlarından olumsuz etkilenmez ve çok uzun ömürlüdür.
• Yangına karşı dayanıklı olup ayrıca ilave tedbir alınması gerekmez.
• Tasarım özelliğinden dolayı öngörülen deprem şiddetinden daha büyük bir deprem ile karşılaşılması durumunda bile izolatör parçalanmayıp görevine devam edebilir.
• Yapıdaki ısıl genleşmelere imkan tanır.
• Basit sarkaç prensibi ile çalışmasından dolayı statik ve dinamik modellemesi çok kolaydır.
• Gerektiğinde çekmeye karşı çalışan tipte de üretim yapılabilir.
• Gerçek boyutlarda test yapılabildiğinden tüm teknik özellikler kontrol edilebilmektedir.
• Zamana bağlı olarak teknik özellikleri değişmez ve bakım gerektirmez.
• Her iki yönlü kullanılabilme özelliğinden dolayı yapısal optimizasyon imkanı tanır.
• Boyutları diğer alternatiflere göre daha küçük olduğundan daha az bir hacim kaplar ve yapınızdaki mimari disiplinleri etkilemez.